भारतद्वारा विस्फोटक पदार्थ निर्यातमा लगाएको रोक फिर्ता (पत्रसहित)

काठमाडाैँ – रुसले युक्रेनमाथि आक्रमण गरेपछि एमोनियम नाइट्रेटको अभावका कारण विस्फोटक पदार्थको निकासीमा रोक लगाएको भारतले त्यसको ६ दिनपछि पुनः खुला गरेको छ । 

भारतको पेट्रोलियम तथा विस्फोटक सुरक्षा संगठनले आज विस्फोटक पदार्थ उत्पादक तथा निर्यातकर्ताहरुलाई एक पत्र लेख्दै गत अप्रिल १३ तारिखका दिन गरिएको निर्णय फिर्ता गरिएको जनाउ दिएको हो । 

विस्फोटक पदार्थ उत्पादन गर्न एमोनियमनाइट्रेट प्रयोग गरिन्छ । अमोनिय नाइट्रेट एक गन्धरहित, रंगहीन सेतोदेखि खैरो बालुवाजस्तो ग्रेन्युल हो । यो विस्फोटक पदार्थ, रासायनिक मल र एन्टिबायोटिक बनाउन प्रयोग गरिन्छ  ।

भारतको उक्त कार्यालयले लेखेको पत्रमा यसअघि गरिएको निर्णय तत्काल लागू हुने गरी फिर्ता गरिएको उल्लेख छ । भारतलें यही चैत ३० गतेदेखि लागू हुने गरी विस्फोटक पदार्थ निर्यातमा प्रतिबन्ध लगाएको थियो । यसबाट विस्फोटक पदार्थ प्रयोग गर्नुपर्ने नेपालको पूर्वाधार विकास निर्माणका कार्य प्रभावित हुने भय व्याप्त थियो।

उक्त संगठनले अर्काे सूचना जारी नभएसम्म क्लास–२ प्रकारको विस्फोटक पदार्थ निकासीमा रोक लगाउने निर्णय थियो । भारतले निकासीमा रोक लगाएको क्लास–२ को विस्फोटक पदार्थ अन्तर्गत कालो पाउडर, सुरक्षा फ्यूज, प्रज्वलनशील तार, फ्यूज लाइटर र प्र्रदर्शन आतशबाजी पर्छन् ।

नेपालमा हाल ३ हजार मेगावाटभन्दा बढी जलविद्युत् आयोजना निर्माणाधीन छन् । तीमध्ये अधिकांश भूमिगत संचरना (विद्युत् गृह र सुरुङ) निर्माण गर्न विस्फोटक पदार्थ नभई हुँदैन ।