जसपामा दुई धार, को बलियो ?

काठमाडौँ : सत्ता समीकरणमा कुन समूहसँग समीकरण गर्ने भन्ने विषयमा जनता समाजवादी पार्टी (जसपा)भित्र विवाद देखिएको छ । गत वैशाख ११ मा समाजवादी पार्टी र राष्ट्रिय जनता पार्टी (राजपा) बीच एकीकरण भएर बनेको जसपाको एउटा समूह प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीलाई सहयोग गर्नुपर्ने पक्षमा छ भने अर्को प्रतिपक्षमा रहेका नेपाली कांग्रेस र नेकपा माओवादी केन्द्रसँग सत्ता सहकार्य गर्नुपर्छ भनिरहेको छ । 

पूर्वराजपा नेताहरू ओली नेतृत्वकै सरकारमा जानुपर्ने बताइरहेका छन् । उनीहरूले पटक-पटक ओली र नेकपा एमालेका ओली पक्षीय नेताहरूसँग छलफल गरेका छन् । प्रधानमन्त्री ओलीलाई भेट्न अध्यक्ष महन्थ ठाकुरसहित वरिष्ठ नेता राजेन्द्र महतो र जसपा कार्यदलका लक्ष्मणलाल कर्ण र सर्वेन्द्रनाथ बालुवाटार पुगेका थिए । कार्यदल पनि एकलौटी रूपमा भएको भन्दै अर्को समूहले भने विरोध जनाइरहेको छ । 

‘प्रधानमन्त्री ओलीलाई भेट्न पूर्वराजपाका नेताहरुमात्र बालुवाटार जाने र समाजवादीका नेता नजानुले जसपाभित्र दुई धार देखिएको हो ?’ भन्ने इकागजको जिज्ञासामा उनले भने, ‘सबैलाई सबै दिन फुर्सद हुँदैन । त्यसैले फुर्सद नभएर सबैजना नजानुभएको होला ।’ 

तर, पूर्वसमाजवादी पार्टीेका नेताहरू भने कुनै पनि हालतमा ओली नेतृत्वको सरकारमा जान नहुने बताइरहेका छन् । अध्यक्ष ठाकुर, वरिष्ठ नेता महतोलगायत नेताहरू ओलीले समस्याको समाधान गर्ने भन्दै उनी नेतृत्वकै सरकारमा जानुपर्छ भनिरहेका छन् । अर्का अध्यक्ष उपेन्द्र यादव र संघीय परिषद् अध्यक्ष डा. बाबुराम भट्टराई भने जनप्रतिनिधिहरूको थलो प्रतिनिधि सभा विघटन गर्ने निर्णय गर्ने ओली नेतृत्वमा कुनै पनि हालतमा सरकारमा जान नहुने बताइरहेका छन् ।

पार्टी समायोजनको काम तत्कालीन राजपाका तर्फबाट नाम दिन नसक्दा पूरा नभएको भन्दै समाजवादी पार्टी नेताहरूले आवाज उठाएपछि केन्द्रीय कार्यकारिणी बैठक अन्तिम समयमा आएर स्थगित गरिएको थियो । बैठक स्थगित भएपछि पूर्वराजपा समूहको बैठक बसेर समायोजनको काम टुंग्याउन ५ सदस्यीय कार्यदल पनि बनाएको थियो । 

कार्यकारिणी सदस्य केशव झाले समायोजनको काम बाँकी रहेको स्वीकारे । ‘छलफलमा समायोजनमा समाजवादीतर्फको सबै समिति तयार छन् । राजपातर्फको बाँकी छ । यसको लागि हामीलाई १०-१२ दिन लाग्छ,’ झाले इकाजसँग भने, ‘हामीले समायोजनको काम नसकेकाले बैठक स्थगित गरिएको हो । त्यही दिन तत्कालीन राजपाको बैठक बसेर ५ सदस्यीय कार्यदल बनायौँ । त्यो कार्यदललाई १०-१२ दिनमा सक्ने योजना बनाएका छौं ।’ 

राजपाभित्र सबै समिति छुट्टा-छुट्टै रहेको उनले बताए । त्यसलाई एउटा समिति बनाउन कार्यदल बनेको हो । ‘कार्यदलले धमाधम काम गरिरहेको छ । दुई-चार दिनमा पुनः बैठक बस्छौं,’ झाले भने । 

जसपाभित्र सत्ता समीकरणको विषयमा दुई धार देखिएको छ । तर, नेताहरू भने त्यो सार्वजनिक रूपमा भन्न स्वीकार्दैनन् । झाले यो विषयमा सत्यता नरहेको बताए । हालसम्म सत्ताबारे पार्टीमा कुनै कुरा नभएको उनले बताए । 

‘हामी सत्तामा जाने भनेको होइन । सत्तामा जाने  कुरा नै गरेका छैनौं’, झाले भने, ‘हाम्रो माग-मुद्दा जसले पूरा गर्छ उनीहरुसँग सहकार्य हुन्छ भनेका छौं । सहकार्यको मतलब हामी सत्तामा मन्त्री बन्न जाने होइन । हाम्रो पाँच वटै माग मुद्दा सम्बोधन भयो भने सत्तामा पनि जान सकिन्छ ।’

यता तत्कालीन समाजवादी पार्टीका नेता रामराय यादवले जसपभित्र कुनै विवाद नदेखिएको बताएका छन् । सत्ता समीकरणको विषयमा शीर्ष पाँच नेताहरूले सबै दलहरूसँग कुरा गर्ने निर्णय भइसकेको र सोही अनुसार कुरा भइरहेको उनले बताए ।  

‘सत्ता समीकरणबारे पार्टीमा कुनै निर्णय भएको छैन । यसकारण यो विषयमा पार्टीमा एकमत छ । पार्टीले कुनै पनि कदम चाल्दा वा निर्णय गर्दा पार्टी बैठक भएर निर्णय हुन्छ र बैठकबाट जुन निर्णय हुन्छ त्यो निर्णय अनुसार सबै अगाडि बढ्छ,’ उनले भने । 

‘पछिल्लो समय पूर्व राजपाका नेताहरु प्रधानमन्त्रि ओलीलाई भेट्न बालुवाटार जाने, तर समाजवादी पार्टीका नेताहरु त्यसमा सहभागी नहुने देखिएको छ ?’ भन्ने प्रश्नमा नेता यादवले भने, ‘पार्टी निर्णयविना कोही यदि कसैसँग भेट गर्छन् भने त्यो पार्टीको निर्णयअनुसार आधिकारिक भेट मानिँदैन । अब कुनै व्यक्ति भेट गर्छन् भने त्यो फरक कुरा हो ।’ 

राजपातर्फको सोच

राजपाले आफ्‍नो माग पूरा गर्ने सरकारलाई बाहिरैबाट सरकारलाई समर्थन गर्न सकिनेसम्मको सोच बनाएको छ । ‘जसरी यस अगाडि राजपाले सरकारलाई बाहिरैबाट समर्थन गरेको थियो’, उनले भने, ‘समाजवादीतर्फका साथीहरुले दुई बुँदे सहमति गरेर मन्त्री बन्नुभयो । तर, राजपाले समर्थन गरेर बाहिरै बस्यो ।’

जसपाको माग मुद्दा पूरा भयो भने बाहिरैबाट सरकारलाई समर्थन गर्ने उनले बताए । जसपाभित्र सत्ता समीकरणको विषयमा ‘स’ पनि उच्चारण नभएको झाले बताए ।

यता रेशम चौधरीको रिहाइलगायतका आफ्ना मागहरूबारे सरकारको आधिकारिक धारणा लिन प्रधानमन्त्री निवास बालुवाटार पुगेको जसपाका वरिष्ठ नेता राजेन्द्र महतोले इकागजलाई जानकारी दिए । साथै महतोले आफ्नो माग पूरा नभएसम्म सरकारमा सहभागी नहुने बताए ।

उनले प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले आफूहरूको माग पूरा गर्ने आश्वासन दिएको बताए । ‘हामी हाम्रो एजेण्डामा अडिग छौँ । माग सम्बोधन भएपछि मात्रै हामी कसलाई सहयोग गर्ने भन्नेबारे पार्टीबाट संस्थागत निर्णय गछौँ । प्रधानमन्त्री ओलीले सहयोग गर्ने आश्वासन दिनुभएको छ ।’